Nieustanne i szybkie tempo zmian zachodzących w środowisku otaczającym człowieka odbija się na nim w sposób niekorzystny. Człowiek w swych mechanizmach adaptacyjnych nie nadąża za dynamizmem zmian cywilizacyjnych. Na 12-15 godzinny dzień dziecka, przeciętnie przypada 4-7 godzin siedzenia w szkole, 2-4 godzin odrabiania lekcji, 3 godziny wypoczynku. Wypoczynek ten nie zawsze bywa czynny. Szczególnie w okresie zimy, dzieci czas wolny spędzają przed telewizorem lub bawiąc się najczęściej w pozycji siedzącej. Okresem prowokującym do wyrównania niedoboru ruchu jest wiosna, lato i wczesna jesień, gdy istnieją do tego sprzyjające warunki.
Ograniczenie aktywności ruchowej na rzecz siedzącego trybu życia powoduje występowanie wad postawy. Możemy się temu przeciwstawić jeżeli zorganizujemy odpowiednio warunki życia dziecka, w którym gimnastyka korekcyjna może dać pozytywne rezultaty. Znaczna część dzieci potrzebuje oddziaływań korekcyjnych przez wiele lat. Możliwość pogłębiania się wad występuje do okresu zakończenia wzrostu kostnego. Ustrzeżenie się tego zjawiska wymaga planowego, długofalowego postępowania przy pełnej świadomości dziecka i rodziców. Przyswajanie sobie nawyków higieny pracy i czynnego wypoczynku, konieczność intensywnej pracy nad samym sobą stanowią dla dziecka i jego rodziny trwały dorobek nie tylko o charakterze zdrowotnym ale i wychowawczym.
Cel główny:
Wytworzenie uczniów nawyku utrzymania prawidłowej postawy i umiejętne stosowanie go w życiu.
Cele szczegółowe:
- Objęcie działalnością korekcyjną dzieci w grupach dyspanseryjnych:
- a) płaskostopie
- b) skrzywienie kręgosłupa
- c) boczne skrzywienie kręgosłupa (skolioza 1):
- - plecy okrągłe,
- - plecy wklęsłe,
- - plecy wklęsło-okrągłe.
- Uświadomienie dziecku jego defektu i konsekwencji wynikających z
Wystąpienia wady postawy.
- Wyeliminowanie ewentualnych kompleksów psychicznych i fizycznych spowodowanych uczestnictwem w zajęciach korekcyjnych (pogadanki indywidualne i grupowe).
- Uświadomienie rodzicom przyczyn i skutków wystąpienia wad postawy oraz wskazań i przeciwwskazań (pogadanki indywidualne i zespołowe).
- Ćwiczenia ogólnorozwojowe mające na celu harmonijny rozwój fizyczny oraz wzmożenie jego wydolności i sprawności fizyczno-ruchowej.
- Nauka umiejętności skorygowania wady przez przyswojenie korekcji lokalnych, a następnie globalnych, rozciągnięcie grup mięśni przykurczonych i wzmocnienie osłabionych.
- Ćwiczenia specjalne hamujące określoną wadę postawy.
- Kształtowanie odruchu - nawyku prawidłowej postawy.
- Wyrabianie wytrwałości posturalnej, tj. zdolności do długotrwałego utrzymywania skorygowanej postawy poprzez ćwiczenia wyprostne
(elongacyjne).
- Utrwalenie nawyku prawidłowej postawy w różnych warunkach, zbliżonych do warunków życia codziennego (automotywacja), bez udziału świadomości.
- Ćwiczenia oddechowe:
- - nauka prawidłowego oddychania w trakcie wykonywania ćwiczenia,
- - zwiększenie pojemności życiowej płuc,
- - oddychanie brzuszne i piersiowe,
- - zwiększenie wentylacji płuc.
- Kontrola oceny postawy ciała dzieci z grup dyspanseryjnych.
- Współpraca z lekarzem ortopedą, pielęgniarką, wychowawcą, rodzicami i opiekunami.
- Higiena osobista ucznia.
Zadania szkoły:
- wspomaganie harmonijnego rozwoju uczniów;
- stymulowanie i umożliwienie uczniom podejmowania aktywności ruchowej na rzecz kształtowania prawidłowej postawy ciała;
- stworzenie jak najlepszych warunków pracy uczniów i wyrabianie nawyków higieniczno zdrowotnych;
- dokonanie oceny postawy ciała i poziomu sprawności fizycznej uczniów;
- nadzór nad higieną nauczania i odżywianiem szkolnym;
- ścisła współpraca z rodzicami - rozmowy, instruktaż, lekcje pokazowe;
- umożliwienie uczestnictwa w zajęciach gimnastyki korekcyjnej wszystkim uczniom z wadami postawy;
- zaangażowanie wszystkich nauczycieli na rzecz przeciwdziałania wadom postawy - ćwiczenia śródlekcyjne, pogadanki na lekcjach wychowawczych, zwrócenie uwagi na postawę podczas siedzenia w ławce szkolnej, sposób noszenia tornistrów, dobór obuwia.
ROZKŁAD MATERIAŁU
- Zajęcia organizacyjne. Podział na grupy, spotkanie z rodzicami.Uświadomienie dzieciom defektu i konsekwencji wynikających z wystąpienia wady postawy.
- Ocena postawy ciała - nauka korygowania wady.
- Kształtowanie nawyku prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia specjalne hamujące określone wady postawy (płaskostopie, hiperkifoza piersiowa, skolioza).
- Ćwiczenia oddechowe - nauka prawidłowego oddychania.
- Ćwiczenia ogólnorozwojowe mające na celu harmonijny rozwój.
- Ćwiczenia utrwalające nawyk prawidłowej postawy.
- Ćwiczenie wytrwałości w zachowaniu prawidłowej postawy.
- Zestaw ćwiczeń przy drabinkach, wzmacnianie mięśni pasa biodrowego.
- Ćwiczenia oddechowe, specjalne dla określonej części narządu oddechowego.
- Ćwiczenia rozluźniające dla wszystkich mięśni.
- Ćwiczenia zwiększające ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa.
- Ćwiczenia z laskami gimnastycznymi, rozciągające mięśnie piersiowe.
- Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietowe kręgosłupa, odcinka piersiowego.
- Ćwiczenia zwiększające ruchomość w stawach barkowych i biodrowych.
- Doskonalenie kształtowania nawyku prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia utrwalające nawyk prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia rozciągające mięśnie piersiowe (czynne i bierne).
- Ćwiczenia z piłką i ławeczkami gimnastycznymi wzmacniające mięśnie grzbietowe.
- Ćwiczenia wzmacniające ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa.
- Ćwiczenia z korekcyjnym przyrządem gimnastycznym hamujące rozwój nieprawidłowej pracy mięśni stawu barkowego i biodrowego.
- Ćwiczenia utrwalające nawyk prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia wzmacniające wybrane zespoły osłabionych mięśni.
- Ćwiczenia rozciągające mięśnie piersiowe.
- Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu i obręczy barkowej.
- Doskonalenie i kształtowanie odruch prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia z korekcyjnym przyrządem.
- Ćwiczenia rozciągające mięśnie piersiowe i lędźwiowe.
- Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu, brzucha i pośladków.
- Zestawy ćwiczeń korygujące płaskostopie (wykorzystanie lasek gimnastycznych, piłek i woreczków).
- Zestaw ćwiczeń utrwalających nawyk prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia przy drabinkach gimnastycznych oraz na materacach, wzmacniające mięśnie pasa biodrowego.
- Ćwiczenia zwiększające ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa.
- Doskonalenie kształtowania nawyku prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia rozciągające mięśnie piersiowe.
- Ćwiczenia wzmacniające mięśnie krótkie stopy i zginacza palców.
- Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu i obręczy barkowej.
- Ćwiczenia rozciągające zespoły mięśni nadmiernie napiętych.
- Zestaw ćwiczeń utrwalających nawyk prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia wysklepiające stopę i korygujące ustawienie stopy.
- Ćwiczenia wzmacniające odcinek piersiowo-lędźwiowy.
- Ćwiczenia z korekcyjnym przyrządem gimnastycznym hamujące rozwój nieprawidłowej pracy mięśni stawu barkowego i biodrowego.
- Ćwiczenia rozciągające mięśnie przykurczone stopy.
- Zestaw ćwiczeń zwiększających ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa.
- Ćwiczenia rozciągające zespół mięśni nadmiernie napiętych.
- Ćwiczenia przy drabinkach gimnastycznych oraz na materacach wzmacniające mięśnie pasa biodrowego.
- Ćwiczenia korygujące płaskostopie (wykorzystanie lasek gimnastycznych, piłek i woreczków).
- Zestaw ćwiczeń wzmacniających mięśnie grzbietu i obręczy barkowej.
- Zestaw ćwiczeń wzmacniających odcinek lędźwiowy kręgosłupa.
- Zestaw ćwiczeń zwiększających ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa.
- Ćwiczenia wysklepiające stopę i korygujące ustawienie stopy.
- Doskonalenie kształtowania odruchu prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia z korekcyjnym przyrządem gimnastycznym hamujące rozwój nieprawidłowej pracy mięśni stawu barkowego i biodrowego.
- Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu i obręczy barkowej.
- Ćwiczenia wzmacniające zespół mięśni nadmiernie rozciągniętych.
- Zestawy ćwiczeń korygujące płaskostopie (wykorzystanie lasek gimnastycznych, piłek i woreczków).
- Ćwiczenia wzmacniające odcinek piersiowo-lędźwiowy.
- Zestaw ćwiczeń wzmacniających mięśnie grzbietu i obręczy barkowej.
- Doskonalenie nawyku prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia wysklepiające stopę i korygujące ustawienie stopy.
- Zestaw ćwiczeń zwiększających ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa.
- Ćwiczenia utrwalające nawyk prawidłowej postawy.
- Ćwiczenia elongacyjne - wydłużanie czynne kręgosłupa w różnych pozycjach.
- Ćwiczenia w parach rozciągające mięśnie przykurczone odcinka lędźwiowego i piersiowego kręgosłupa.
- Ćwiczenia z kocykami, ślizgi w różnych pozycjach.
- Ćwiczenia korekcyjne ogólnorozwojowe i rozciągające.
- Ćwiczenia chwytne stóp - wzmacnianie mięśni stóp.
- Ćwiczenia stóp z partnerem, ze współćwiczącym.
- Zestaw ćwiczeń korekcyjnych w formie obwodowej i stacyjnej.
- Doskonalenie i utrwalenie nawyku prawidłowej postawy. Ocena postawy ciała.
Spodziewane efekty:
- uczeń systematycznie uczestniczy w zajęciach gimnastyki korekcyjnej;
- zna podstawowe przyczyny i skutki powstawania wad postawy;
- zna sposoby zapobiegania wadom postawy i stosuje je w życiu codziennym;
- przyjmuje prawidłową postawę we wszystkich pozycjach wyjściowych do ćwiczeń;
- dokonuje autokorekty postawy przed lustrem;
- zna znaczenie stosowania ćwiczeń oddechowych;
- umie właściwie wykonać ćwiczenia korekcyjne;
- zna terminologię poznanych ćwiczeń;
- rozumie potrzebę codziennych ćwiczeń w domu pod opieką rodziców;
- zna zasady bezpiecznego zachowania na lekcjach;
- dokonuje samooceny swych postępów;
- wykazuje postępy w korygowaniu swej postawy ciała jako potwierdzenie celowości prowadzonych zajęć.
Ewaluacja programu:
- pomiary i badania uzupełniające;
- okresowe wyniki badania u lekarza ortopedy;
- systematyczny, chętny udział w zajęciach gimnastyki korekcyjnej;
vwywiady i rozmowy z rodzicami.
Literatura:
- Kutzner-Kozińska M.: "Korekcja wad postawy" AWF Warszawa 1988
- Dziak A.: "Zdrowe dziecko" Kraków 2002
- Kasperczyk T.: "Wady postawy ciała, diagnostyka i leczenie" Kraków 2002
- Dega W.: "Biomechanika i profilaktyka statycznych zniekształceń stóp" PZWL Warszawa 1980
- Bąk. S.: "Postawy ciała, jej wady i leczenie" PZWL Warszawa 1965
- Kasperczyk T., Śleżyński J.: "Diagnostyka wad postawy" AWF Katowice 1992
|
