Scenariusz lekcji w klasie VI wg "Programu nauczania przyrody w szkole podstawowej " (nr DKW-4014-51/99) Barbary Klimuszko i Marii M. Wilczyńskiej-Wołoszyn. Temat zajęć: Co pozwala dżdżownicy żyć w glebie? Cele edukacyjne: - kształtowanie umiejętności kluczowych: skuteczne porozumiewanie się, efektywne współdziałanie w grupie,
- zdobycie umiejętności obserwacji zjawisk przyrodniczych i dokonywania ich opisu,
- wykonywanie prostych eksperymentów i interpretacja ich wyników.
Osiągnięcia ucznia: - wie co to są pierścienice,
- wskazuje środowisko życia pierścienic,
- wykonuje i opisuje rysunek schematyczny budowy zewnętrznej dżdżownicy,
- wskazuje przystosowania dżdżownicy ziemnej do życia w glebie,
- opisuje na podstawie obserwacji sposób poruszania się dżdżownicy,
- rozumie rolę dżdżownic w rolnictwie.
Metody pracy: - gra dydaktyczna, praca z tekstem, dyskusja, prezentacja.
Formy pracy: - indywidualna, grupowa, zbiorowa.
Środki dydaktyczne: - plansza "dżdżownica - przekrój", karty pracy, instrukcje, karty do gry dydaktycznej - "Wpływ dżdżownic na strukturę gleby", żywe dżdżownice z prowadzonej hodowli, lupy, biały papier, podręcznik.
Czas pracy: 45 minut Przebieg lekcji:- Faza wstępna
- Klasę dzielimy na grupy cztero-, pięcioosobowe w sposób losowy. Każda grupa wybiera lidera, prezentera i sekretarza, wypełnia kartę pracy (załącznik).
- Nauczyciel rozdaje grupom karty do gry, instrukcję do zadania i Kartę odpowiedzi. Przypomina o starannym i czytelnym wypełnieniu Karty odpowiedzi.
- Faza realizacji
- Uczniowie czytają instrukcję do obserwacji dżdżownicy i wykonują polecenia w niej zawarte (przeprowadzają obserwację dżdżownicy, wykonują schematyczny rysunek budowy zewnętrznej dżdżownicy w zeszycie), a następnie przechodzą do czytania instrukcji do gry dydaktycznej (poznają zasady gry), analizują Kartę odpowiedzi i określają, jakich informacji powinni szukać. Nauczyciel wyjaśnia ewentualne wątpliwości.
- Uczniowie pracują w grupach, poszukują odpowiedzi na pytania zawarte w kartach do gry, wypełniają Kartę odpowiedzi, przygotowują się do prezentacji.
- Faza podsumowująca
- Prezentacja - liderzy przedstawiają osiągnięcia swoich zespołów, karty odpowiedzi przyklejają do tablicy, porównują odpowiedzi z kartami wzorcowymi przygotowanymi przez nauczyciela.
- Uczniowie dokonują oceny i samooceny (wypełniają tabelę w Karcie pracy). Odpowiadają na pytania:
- -co sprawiło grupie trudność?
- -czy były problemy w porozumiewaniu się, jeśli tak - to jakie?
Praca domowa - przyklej w zeszycie Kartę odpowiedzi - wpływ dżdżownic na strukturę gleby.
Środowisko życia i znaczenie dżdżownic - Celem gry jest zdobycie wiadomości na temat wpływu dżdżownic na strukturę gleby. Zajęcia można przeprowadzić po przerobieniu tematu "Środowisko życia pierścienic i znaczenie pierścienic" - jako lekcję o charakterze powtórzeniowym i utrwalającym wiadomości lub jako jednostkę lekcyjną wprowadzającą nowe wiadomości.
- W zależności od poziomu klasy można zmodyfikować czas trwania poszczególnych etapów lekcji, można też dodać kilka innych kart np. o roli wazonkowców i rureczników w zbiornikach wodnych. Lekcja aktywizuje wszystkich uczniów: każdy uczeń musi czytać treści ze swoich kart, zadawać pytania, słuchać i odpowiadać na pytania innych.
- W czasie zajęć uczniowie kształcą umiejętność komunikowania się, uważnego słuchania, szybkiego reagowania, czytania ze zrozumieniem, weryfikowania informacji. Pracując wspólnie, pogłębiają wiedzę, utrwalają wiadomości.
- Jeżeli uczniowie nie będą wiedzieli, co mają zrobić, należy poprosić, aby jeszcze raz przeczytali instrukcję do zadania.
- Może się zdarzyć, że któraś z grup złamie zasady gry. Warto to odnotować i w ostatniej fazie lekcji spróbować dotrzeć do przyczyn takiego zachowania.
Przebieg gry - Gra składa się z 24 kart. Najlepiej powielić je na kolorowych kartkach i pociąć. Należy przygotować tyle kompletów, ile będzie grup. Lider rozdaje wszystkie karty członkom grupy. Każdy uczeń dokładnie zapoznaje się z ich treścią. Grę rozpoczyna uczeń który otrzymał na swojej karcie pytanie nr 1. Odczytuje je na głos. Członkowie grupy szukają odpowiedzi na to pytanie w swoich kartach lub zbierają informacje, które pomogą tę odpowiedź uzyskać (praca z tekstem w podręczniku). Odpowiadają na pozostałe pytania, które odczytują z kart w trakcie gry. Na Karcie odpowiedzi kładą (lub wpisują) w odpowiednim miejscu kartę z prawidłową odpowiedzią.
W załączeniu (zal.doc - 23KB) instrukcja do gry dydaktycznej, karta odpowiedzi, instrukcja do obserwacji dżdżownicy. |
