W jaki sposób można zdiagnozować sferę emocjonalno-społeczną dziecka? Sfera emocjonalno-społeczna dziecka - to sfera złożonych bardzo często nawarstwionych problemów. To zachowania, kontakty z rówieśnikami, stosunek dziecka do otoczenia itd. Aby zdiagnozować tę sferę należy użyć wszelkich możliwych metod, nie można opierać się tylko na jednym badaniu i postawić diagnozę. Jest to błąd, który może zamiast pomóc - zaszkodzić dziecku. Bardzo ważnym narzędziem w diagnozowaniu sfery emocjonalno-społecznej dziecka jest dokładny i szczegółowy wywiad przeprowadzony z rodzicami, szczególnie zaś z matką dziecka. Zaburzenia w sferze emocjonalnej mają bardzo często swoje źródło w przeszłości sięgając nawet do życia płodowego. Wywiad powinien być tak ukierunkowany, pytania powinny być tak skonstruowane by uzyskać jak najwięcej informacji, na przykład dotyczących przebiegu ciąży, wieku niemowlęcego itp. Bardzo czysto ciężki stan psychiczny matki w czasie ciąży jest powodem zaburzeń emocjonalnych dziecka w dalszych latach jego życia. Jeżeli w czasie badań pominięty zostanie ten fakt diagnoza będzie fałszywa. Zaś terapia nie przyniesie oczekiwanej poprawy. U dzieci w wieku przedszkolnym sfera emocjonalna pełni rolę kierunkową w rozwoju, co oznacza, że to ona ma znaczenie pierwszoplanowe w procesie przystosowania. Zdaniem psychologów kontakt emocjonalny między matką a dzieckiem sprzyja rozwijaniu się szeregu potrzeb psychicznych. Najważniejszą z nich jest potrzeba bezpieczeństwa, którą zapewnia matka. Tylko odczuwając bezpieczeństwo, dziecko uczy się rzeczy nowych. Tylko w takich warunkach nowy bodziec, nowa sytuacja wywołuje odruch badawczy, któremu towarzyszy sprawne działanie. Daje to uczucie zadowolenia i satysfakcji z odkrywania nieznanego, a na tej bazie rozwijają się inne potrzeby psychiczne. Możemy zatem stwierdzić, że poczucie bezpieczeństwa dziecka ma wpływ na jego przystosowanie się do nowego środowiska, ponieważ umożliwia mu eksplorowanie go. Niezaspokojenie tej potrzeby powoduje pojawienie się poczucia opuszczenia, braku miłości, zagrożenia i lęku, uzależnienia w ocenie własnego ja od otoczenia i w konsekwencji zamknięcie się w sobie. Tak więc powodem zaburzeń w sferze emocjonalnej są warunki rodzinne, akceptacja dziecka przez rodziców, stosunki pomiędzy rodzicami. Ważne jest czy dziecko wychowuje się w rodzinie pełnej miłości czy też patologicznej. Te wszystkie sprawy powinny być odzwierciedlone w wywiadzie bądź w ankiecie, co pozwoli na postawienie odpowiedniej diagnozy i zastosowanie terapii. Jeżeli dziecko uczęszcza do przedszkola psycholog w celu jego zdiagnozowania może zastosować obserwację. Obserwacja również daje wspaniale wyniki. Psycholog czy pedagog uczestnicząc (obserwacja uczestnicząca) razem z dzieckiem w zajęciach widzi jego zachowania, realizację potrzeb itp. Poprzez obserwację próbek zdarzeń może szczegółowo przyjrzeć się danemu zjawisku w różnych sytuacjach np. agresja w czasie zabawy, spożywania posiłku, zabiegów higienicznych. Zaburzenia w sferze emocjonalnej mogą powstawać często na skutek gwałtownego zakłócenia równowagi, zdarzenia urazowego, lecz może narastać też powoli, w sposób utajony, a otoczenie najczęściej tego nie zauważa. Psycholog, pedagog ma taka możliwość dzięki swojemu doświadczeniu widzi to, co dla innych nie istnieje. Dlatego obserwacja jest podobnie jak wywiad bardzo ważna przy stawianiu diagnozy. W diagnozie ważne też będą badania prowadzone na testach psychologicznych. U starszych dzieci możemy przeprowadzić badania na kwestionariuszu np. kwestionariusz do badania poziomu lęki, kwestionariusz Ziemskiej do badania postaw rodzicielskich - bardzo ważny czynnik w diagnozie dziecka. Tylko w ten sposób postawiona diagnoza będzie wiarygodna. Nie można badać zaburzeń u dziecka tylko jednostronnie kierując się wniesionymi np. skargami wychowawcy czy rodziców. Sfera emocjonalna w odniesieniu do społeczeństwa to bardzo złożony proces życiowy, dlatego też diagnozowanie musi być przeprowadzone bardzo dokładnie i rzetelnie w oparciu o wyżej wymienione narzędzia. Diagnoza to początek pracy z dzieckiem. Po niej musi nastąpić dobra terapia, która będzie niwelowała skutki np. przeszłości dziecka. | 
